İktidardan Muhalefete M. Fuad Köprülü’nün Siyasi Mücadelesi (1956-1966)

İktidardan Muhalefete M. Fuad Köprülü’nün Siyasi Mücadelesi (1956-1966) 

Nasrullah Uzman 

Özet 

Edebiyatçı, tarihçi ve mütefekkir kimliğiyle ön plana çıkan M. Fuad Köprülü, aynı zamanda bir siyaset adamıdır. İlk kez 1935’te CHP Kars milletvekili seçilen M. Fuad Köprülü, 1945’te Demokrat Parti’nin kurucuları arasında yer almış, 1950-1956 döneminde Dışişleri Bakanı, Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı olarak görev yapmıştır. 1957’de Demokrat Parti’den istifa etmiş, bir daha milletvekili olamasa da aktif siyasetten kopmamıştır. Önce Hürriyet Partisi’ni sonra da Cumhuriyet Halk Partisi’ni desteklemiştir. 27 Mayıs 1960’da ordunun yönetime el koymasından sonra 6-7 Eylül Olayları sebebiyle Yassıada’da yargılanmış
ve beraat etmiştir. 1961’de Yeni Demokrat Parti’yi kurmuş, ancak umduğu başarıyı elde edemediği için 1965’te fiilen siyasetten çekilmek durumunda kalmıştır. Bu makalede M. Fuad Köprülü’nün Demokrat Parti’den ayrılması, Demokrat Parti’ye karşı muhalefeti desteklemesi, Yassıada’da yargılanması, Yeni Demokrat Parti’yi kurması ve sonrasındaki siyasi mücadelesi arşiv belgeleri, dönemin gazeteleri ve diğer kaynaklar ışığında değerlendirilmiştir. 

Anahtar Kelimeler: M. Fuad Köprülü, Adnan Menderes, Demokrat Parti, Yeni Demokrat Parti, Cumhuriyet Halk Partisi 

Tam Metin

Political Struggle of M. Fuad Köprülü: From Ruling Party to the Opposition (1956-1966) 

Nasrullah Uzman 

Abstract 

M. Fuad Köprülü who is known with his historian, thinker and the man of letters identity, is also a politician. He, who was the first Kars Parliamentarian of Republican People’s Party in 1935, was among the founders of Democratic Party in 1945. He served as a Minister of Foreign Affairs, minister of state and deputy prime minister between 1950-1956. He resigned from the Democratic Party in 1957, and couldn’t be a politician again, but he was still interested in active politics. He firstly supported The Freedom Party and then the Republican People’s Party. After the army’s confiscating to government on 27th May 1960, due to the events of 6th-7th September, he stood trial in Yassıada and was acquitted. He founded The New Democratic Party in 1961, but because of the fact that he couldn’t get the success he had expected, he had to withdraw from the active politics. In this article, M. Fuad Köprülü’s leaving the Democratic Party, his supporting the opposition party, his standing trial in Yassıada, foundation of the New Democratic Party and the political struggling after it, will be evaluated in the light of archival documents, newspapers of that period and other sources. 

Keywords: M. Fuad Koprulu, Adnan Menderes, the Democratic Party, the New Democratic Party, Republican People’s Party

Full Text