Yeniçeriler ve İktidar Bağlamında Osmanlı Sisteminin Dönüşümü

Yeniçeriler ve İktidar Bağlamında Osmanlı Sisteminin Dönüşümü 

Ahmet Elibol 

Özet 

Yeniçerilik kurumunun klasik formunu tamamlayıp, bilhassa XVI. yüzyılın ortalarından sonra yaşadığı değişim ve farklılaşmalar, günümüzde yaygın tarih anlayışı tarafından, kurum adına “bozulma” ve Osmanlı siyasal ve sosyal sisteminin işleyişi açısından ise “gerileme”nin önemli bir sebebi olarak gösterilmektedir. Ancak yeniçerilik kurumunun başlangıcından kaldırılmasına kadar olan süreçte geçirdiği farklılaşmaları, Osmanlı Devleti’nin zaman içerisinde karşılaştığı siyasî, sosyal ve iktisadî problemler ve bunlara verdiği cevaplarda aramak daha doğru bir okuma olacaktır. Bu makalede, yeniçerilik kurumunun, Osmanlı siyasi ve sosyal dönüşümüne paralel olarak uğradığı değişim, özellikle iktidar ve sosyal gruplarla girdiği ilişkiler çerçevesinde tahlil edilmeye çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler: Yeniçeriler, Devşirme, İktidar, Osmanlı Devleti, Sistemin Dönüşümü, Bozulma. 

Tam Metin

Janissary Corps and the Change of the Political Power Distribution System in the Ottoman Empire 

Ahmet Elibol 

Abstract 

As a completion of the classical understanding of the Janissary corps, in the present article it is illustrated how the changes which had taken place in this formation, especially after the second half of the 16th century, previously (at the era of the Ottoman Empire), from the political and social point of view called “backward” and nowadays, basing on the criteria of the popular historical depiction, called a “corruption” had become the reason of that so called “backwardness”. The reasons of that poor condition should be searched in the transformations taking place in the Ottoman Empire between the rise and the abolition of the Janissory corps; in the political, economical, social and power-connected problems as well as in the remedial steps which had been taken to prevent those problems.The present article provides an analisys of the connection between the political and social transformations of the Ottoman Empire and the changes in the Janissory corps, especially in the context of the relations between the Janissory and authorities or powerful social groups. 

Key Words: Janissory, Devsirme (recruiting of boys for the Jenissary corps), Power, Ottoman Empire, System Transformations, Corruption.

Full Text